पद्य

खुली नजर से देखो, मित्रों, खोलो मन के द्वार ! जो है जैसा वैसा क्यूँ है, इस पर करो विचार ! आस पास की दुनिया किन नियमों पर चलती है? किस के कहने पर ये पृथ्वी घूमती रहती है? रहस्यमय, अद्भुत, भयकारी जो लगता है आज हर डर टूटे, विभ्रम छूटे; खुले जब उस का राज़ सोच-बूझ से सब प्रश्नों के उत्तर हो साकार जो है जैसा वैसा क्यूँ है, इस पर करो विचार ! ।। १ ।। बहता पानी कैसे उड़कर बादल बन जाए? छोटे बीजों में से कैसे फसले लहराए? चारा खा कर गोबर बनता, गोबर का फिर खाद जब मिट्टी में खाद मिले तो बढे फसल का स्वाद ऐसे ही जीवन का पहिया घूमे चक्राकार जो है जैसा वैसा क्यूँ है, इस पर करो विचार ! ।। २ ।। सूक्ष्मजीव हो या सागर की महाकाय सी व्हेल परमाणू हो, ब्लैक होल हो, या किरणों का खेल जिज्ञासा की डोर बाँध कर जब हम कूद पड़े, प्रज्ञा के ये पंख खोल के सच की ओर बढे इस दृष्टि से देखोगे तो लगे अलग संसार जो है जैसा वैसा क्यूँ है, इस पर करो विचार ! ।। ३॥

उन्नत आत्मा, प्रसन्न मानस, शरीरही बलवान् श्रवणवचन दृष्टीसह हसरी शतवर्षे जयगान, हसरी शतवर्षे जयगान ।। ध्रु. ।। समग्र रूचकर चौरस देशी हितकर नित्याहार स्वयंश्रमाने देह चपळ अन् बळकट जे करणार कुपथ्य चंगळ व्यसनांनी नच बाधित पंचप्राण ।। १ ।। मैत्री करुणा मोद उपेक्षा शम दम मृदु उद्‌गार सुखमय सहजीवन जनगणही जिवापार जपणार प्रांजळ निर्भय निर्णायक मन संतत नवनिर्माण ।। २ ।। हसत, गात, नवकल्प रचित जे सकलांसह जगणार विश्वाच्या कर्त्याधर्त्याशी तन्मय जे होणार नव्या पिढीचे नित्य जयिष्णू सर्वलोकसन्मान ।। ३ ।।

नजरेपुढती वाटा खडतर हाताशी केवळ निर्धार स्वप्न उद्याच्या उजळ दिसांचे जिद्दीने करुया साकार ।। ध्रु. ।। अजुनी अंधाराच्या डोही खोल बुडाले दिवे किती गाळामध्ये कितीक रुतली चाके त्यांची नाहि मिती परिस्थितीचे शाप असे हे कधी न रोखू मज शकणार ।। १ ।। पिढ्यापिढ्यांचा नसे वारसा, नसती नमुने वा आधार मनी भूक मोठ्याच यशाची मनात केवळ हाच विचार मोह भोवती कितीही असु दे नेइन माझी नैय्या पार ।। २ ।। माझ्याशिच स्पर्धा ही माझी, समाधान आनंद मनी कुणी दिलेल्या आधाराची जाणिव हृदयी क्षणोक्षणी उभी पाठिशी मूक माऊली जिने उपसले कष्ट अपार ।। ३ ।। परिस्थितीच्या अन्यायाचा पूर्ण उमलणे हा प्रतिकार कशास डंका, कृतीच बोले, मी माझ्यासम घडविन चार कृतज्ञतेचे फळ आकस्मिक नशीब माझे फळफळणार ।। ४ ।।

स्थितीचे जणु जाहले दास सारे, श्रमाला कमी लेखती सर्वथा मनीषा नसे नाही स्पर्धाप्रवृत्ती, जगा जिंकण्याची न ईर्ष्या प्रथा शरीरास आवेश कैसा चढेना सुवर्णक्षणांची घडो साधना ।। ध्रु. ।। इथे याच मातीत योद्धे नि योगी, इथे मल्लविद्या, धनुर्वेद अस्त्र, घडो तेथ क्रीडाप्रयोगी समर्थ जिथे भीम झाले जिथे वायुपुत्र पदी वेग बाहूत सामर्थ्य देना ।। १ ।। जगाची भरारी पुढे झेप घेण्या मनी संघवृत्ती खिलाडूपणा सदा विक्रमांची क्षुधा वाढणारी मिळो सर्व सन्मान वा वंचना महत्कार्य सिद्धी तपस्येविना ना ।। २ ।। मनी मुक्त होऊ जनी सर्व मित्र गुणी नेटके सर्वदा ध्यासबद्ध जणु गोकुळी श्रीहरी संघसाथी लढाऊ सदा हासरे नित्यसिद्ध बलानेच हो धर्म संस्थापना ।। ३ ।।

शुभ्र सुगंधित पुष्पे आणिक शुभ्र सुगंधित मने मातृभूमि तव चरणी याहुन अन्य काय अर्पिणे ? हे अमुचे सश्रद्ध समर्पण स्वीकारी वरदे अमुच्या शुभव्रतांना आई, तुझे शुभाशिष दे ।। ध्रु. ।। उपासनेला दृढ चालविणे ही अमुची साधना दिव्यद्युतीला अवतरणास्तव करितो आवाहना त्या तेजाने आई अमुचे अन्तर धवळू दे ।। १ ।। केसरिया जोहार येथले इथली बलिदाने ‘सर देईन परि सार न देईन’ हे कणखर बाणे असा वारसा पेलायास्तव वज्राचे बल दे ।। २ ।। स्नेहाचा हृबंध हवा अन् शक्ति हवी आई सकलांची सामर्थ्य जडविल जी तुझिया पायी तुझ्याच गौरवगानासाठी अतुल संघस्वर दे ।। ३ ।। भविष्यवेधी स्वप्नदर्शिनी प्रतिभा आम्हा दे रूप तुझे पालटण्यासाठी दृढतम बाहू दे प्रेय-श्रेय ते सर्वच अंती तव पदि वाहू दे ।। ४ ।।

यापुढे यशाकडे अखंड झेप घ्यायची ।। ध्रु. ।। शक्ति-युक्ति-बुद्धिने सुजाण यत्न चालवूसंपदा समर्थता उदंड आम्ही मेळवू सावधान पाउले जयाप्रतीच जायची ।। १ ।। वज्रता विनम्रता तनूमनात बाणवू स्नेहशील एकता निजांतरात तेववू वीजवादळातही ज्योत ना विझायची ।। २ ।। अजिंक्य झेप आपुली अशक्य शब्द नेणते ‘मृगेन्द्रता स्वयं हि एव’ मंत्र एक जाणते सार्थ तो करू अशी शपथ ही वहायची ।। ३ ।। विक्रमी कृती करू चला दिगंत हालवू तेज मायभूमीचे उभ्या जगास दाखवू चेतना स्वरातली उरात जागवायची ।। ४ ।।

पाखरे भरारली निळी नभे झळाळली पालवी नवी नवी तरूवरी थरारली हासऱ्या सुरातूनी चालत्या पदातूनी झेप घेऊन उसळली ही चेतना ।। ध्रु. ।। हिचे आम्ही शुभांशु रे सतेज रे, सुहास्य लास्य रे युवमनी जी, संचारते, प्रकाशते गती हिची, द्युती हिची, स्फूर्ती क्षितिज बाहते धरेस क्षेम द्यावयास या, या ।। १ ।।

नव्या युगाचे पाइक आम्ही तारे नवक्षितिजावरचे निजरुधिराची आण वाहुनी रूप पालटू देशाचे ।। ध्रु. ।। आद्यकवींनी चित्रियलेली भूमी ही सुजला सुफला रूप तियेचे आज पाहुनी चीड चेतवी चित्ताला सुजल-सुफलता पुन्हा निर्मिण्या कोटि कोटि व्यापू गगने भागिरथीला प्रसन्न करण्या वाहू यत्नांची सुमने घराघरातून मनामनातुन दीप चेतवू स्फूर्तीचे ।। १ ।। यंत्रदेव तो पूज्य अम्हाला पूज्य अम्हाला वेदऋचा विज्ञानावर भक्ति असुनही गंध मोहवी काव्याचा पूजनीय तो उंच हिमालय पूज्य अम्हाला सागर हा भव्यत्वाची साक्ष ज्यामध्ये पूजा त्याची करू महा या सर्वांच्या पूजांमधुनी पूजन करू या शक्तीचे ।। २ ।। समोर मूर्ती मातृभूमिची आज न काही प्रिय दुसरे शुद्ध मनाचे कोंदण करुनी तिच्या रुपाचे जडवू हिरे स्वयंप्रकाशित अम्ही काजवे दुष्ट ग्रहांवर मात करू आकांक्षांच्या पूर्तीसाठी मृत्यूशीही होड धरू त्यागपत्र हे आजच लिहिले अवघ्या जीवनपुष्पाचे ।। ३ ।।

नव्या ताकदीने नवे स्वप्न पाहू लढाया नव्या जिंकण्या सज्ज बाहू आम्ही सूर्यकन्या, नव्हे फक्त छाया स्वये सर्व सामर्थ्य हे मेळवूया ।। ध्रु. ।। जिथे ज्योत तेवे स्वयंनिश्चयाची तिथे अंध तर्का मिळे मूठमाती विवेके विचारे कृती नित्य व्हाया स्वये सर्व सामर्थ्य हे मेळवूया ।। १।। जनी क्षेम चिंतीत सृजनी रमावे कशाला वृथा भंजनाला भजावे स्वयंप्रज्ञ तेजाळते दीप बनण्या स्वये सर्व सामर्थ्य हे मेळवूया ।। २।। स्वतः उंच जाऊ, समाजास नेऊ सदा भारतीला जयवंत ठेवू अशी प्रेरणा लक्ष हृदयी रूजाया स्वये सर्व सामर्थ्य हे मेळवूया ।। ३ ।। कवाडे खुली शिक्षणातून व्हावी प्रभा नारीची स्नेहरूपी दिसावी असे शेकडो संघ एकत्र येण्या स्वये सर्व सामर्थ्य हे मेळवूया ।। ४ ।।

डोळस मोरपिसारा फुलवू पंचेन्द्रिय मनबुद्धिचा नील नभांगणि मेघ बोलवू देशाच्या समृद्धीचा ।। धृ.।। अज्ञाताला अनुभवणारी अमूर्त समजुन देणारी तालसूर, शिल्पाचा, अभिनय, नाट्याचा रस घेणारी बहुविध प्रज्ञा अशी रूजावी शिक्षणातुनी मनोमनी उत्साहाचे सृजनामध्ये रूपांतर हो क्षणोक्षणी कुतूहलातुन जन्मा यावा झरा जिता नवसिद्धीचा ।।१।। सत्य शुभंकर जे जे त्याला अनुसरण्याचे धैर्य हवे ठरली चौकट पार कराया निर्भय बळ अवतरो नवे अभिनव उत्तर शोधण्यात मन चुका कराया भिऊ नये आणि उद्याच्या आयुष्याचे पाथेयच हाती यावे जीवनास आधारभूत जे ठरेल ते ते देण्याचा ।।२।। नाद गंध कविता रंगांचे प्रतिभालेणे खुलवावे प्रसुप्त वैभव अंतरिचे हे दोन हातांनी उधळावे आनंदाचे निर्झर अवघे मनीमानसी उमलावे राव रंक उत्फुल्ल मनाने समरस होऊनी नाचावे कलाकुतूहल दैवी असेल हक्कच आहे सर्वांचा ।।३।।